ข้อควรรู้ในการออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา
อาหารก่อนการออกกำลังกาย
บ่อยครั้งที่ท่านจะเห็นผู้ที่กำลังจะเริ่มออกกำลังกายเพื่อสุขภาพ แวะรับประทานอาหาร ซึ่งส่วนใหญ่แล้ว มักจะเป็นอาหารว่าง บางรายอาจเป็นอาหารหนักก็เคยพบเห็นได้ หลายท่านคงจะสงสัยว่า การรับประทานอาหารก่อนการออกกำลังกายนั้น มีข้อดีข้อเสียอย่างไร? และมีข้อพิจารณาอย่างไร?
ตามปกติการออกกำลังกาย จะมีการขยายตัวของปอด ทำให้กระบังลมที่อยู่เหนือกระเพาะอาหารต้องเคลื่อนไหวขึ้นลง ตามการขยายตัวของปอด อยู่ตลอดเวลา ตราบเท่าที่กำลังออกกำลังกายอยู่ ดังนั้นหากเรารับประทานอาหารก่อนออกกำลังกาย จะมีผลให้กระเพาะอาหารใหญ่ขึ้น การเคลื่อนไหวของกระบังลมจะลดน้อยลง เลือดมาเลี้ยงกระเพาะอาหารมากขึ้น เพื่อช่วยในการย่อยและดูดซึมอาหาร เลือดจะไปเลี้ยงกล้ามเนื้อที่มีส่วนในการออกกำลังกายน้อยลง และหากเป็นกีฬาที่มีการกระทบกระแทกกันรุนแรง อาจทำให้กระเพาะอาหารแตกได้
ดังนั้น ท่านควรงดอาหารหนัก ก่อนการออกกำลังกาย และ มื้อสุดท้ายควรเป็นอาหารที่ย่อยง่ายและรับประทานอย่างน้อย 3-4 ชั่วโมงก่อนออกกำลังกาย สำหรับกีฬาที่ต้องเล่นเป็นเวลานานๆ เช่น การขี่จักรยานทางไกล ร่างกายต้องใช้พลังงานมาก อาจจำเป็นต้องได้รับอาหารที่ย่อยง่าย และมีปริมาณไม่ถึงกับอิ่ม เป็นระยะๆ อาหารที่เหมาะสมที่สุด คืออาหารจำพวกคาร์โบไฮเดรต ซึ่งอยู่ในสภาพที่เป็นของเหลว และมีกากใยน้อย
รองเท้าสำหรับการออกกำลังกาย
การออกกำลังกายโดยการเล่นกีฬา เป็นสิ่งจำเป็นในชีวิตประจำวัน ที่จะทำให้เรามีร่างกายที่แข็งแรง เพื่อสุขภาพที่ทนทานต่อสิ่งแวดล้อมที่เลวร้ายขึ้นเรื่อยๆ กีฬามีหลายชนิด แต่ละชนิดใช้กล้ามเนื้อและข้อต่อของร่างกายมากน้อยต่างกันออกไป กีฬาทุกชนิดต้องการความคล่องตัวในการเคลื่อนไหวร่างกาย และส่วนที่สำคัญในการเคลื่อนไหวร่างกายคือเท้าของท่าน ดังนั้นการเลือกรองเท้าสำหรับเล่นกีฬาจึงมีความสำคัญเช่นเดียวกัน
คำแนะนำต่อไปนี้เป็นคำแนะนำทั่วๆไป สำหรับการเลือกรองเท้าสำหรับเล่นกีฬา
รองเท้าสำหรับเล่นกีฬาในท้องตลาดมีมากมายหลายยี่ห้อ ถ้าท่านชอบรูปทรงแบบใดหรือยี่ห้อใด ท่านควรทดลองใส่ดู พร้อมกับถุงเท้าที่ท่านจะใส่ขณะเล่นกีฬา และควรผูกเชือกรองเท้าทั้งหมดเพื่อดูว่ามีความกระชับพอดี ไม่หลวมไปหรือคับจนเกินไป ท่านอาจจะลองเดินหรือลองวิ่งระยะสั้นๆ ดูว่า ส้นเท้าขยับขึ้นลงหรือไม่
รองเท้ากีฬาทั่วไปเมื่อใส่ดูแล้ว ท่านควรจะขยับนิ้วเท้าไปมาได้คล่องในขณะที่ลองใส่ ไม่ควรมีความรู้สึกว่าส่วนใดส่วนหนึ่งของรองเท้าเสียดสีเท้าของท่านมากเกินไป เพราะจะทำให้รองเท้ากัด หรือผิวหนังถูกเสียดสี จนหนาตัวขึ้นเกิดปัญหาขึ้นได้
ถ้าท่านเล่นกีฬาประเภทใดประเภทหนึ่งเป็นประจำ ท่านควรเลือกซื้อรองเท้าเฉพาะกีฬาประเภทนั้นๆ จะเหมาะสมที่สุด และการทดลองใส่รองเท้ากีฬาตอนบ่ายๆ เย็นๆ หรือภายหลังออกกำลังสักระยะหนึ่งจะเป็นเวลาที่เหมาะสมที่สุด เพราะเท้าจะขยายตัวขึ้นมาบ้างแต่ส่วนใหญ่คนทั่วไปมักหาเวลาที่เหมาะสมแบบนั้นค่อนข้างยาก
การชดเชยเหงื่อขณะออกกำลังกาย
เมื่อคนเราออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา ร่างกายจะมีอุณหภูมิสูงขึ้น การขับเหงื่อจะช่วยลดความร้อนของร่างกาย ทำให้ไม่รู้สึกเหนื่อยเร็วเกินไป ส่วนประกอบของเหงื่อจะมีน้ำสูงถึง 99% ที่เหลือ 1% เป็นเกลือโซเดียมและคลอไรด์เป็นส่วนใหญ่ มีโปรแตสเซียม แมกนีเซียม โปรตีน เหล็ก สังกะสี บ้างเล็กน้อย ดังนั้นควรคิดถึงการชดเชยน้ำเป็นอันดับแรก เพราะการเสียเกลือแร่ออกไปจากการออกกำลังกาย มีปริมาณค่อนข้างน้อย จึงไม่มีความจำเป็นมากนักที่จะต้องรีบชดเชยเกลือแร่เข้าไปขณะเล่นกีฬา หรือขณะออกกำลังกาย ร่างกายคนเราจะได้เกลือแร่เข้าไปชดเชยจากอาหารที่รับประทานเข้าไปภายหลังจากออกกำลังกายอยู่แล้ว นอกจากนี้ ในคนที่ออกกำลังกายมากๆ หรือเล่นกีฬาในการแข่งขัน ซึ่งต้องการชดเชยน้ำอย่างรวดเร็ว การรับประทานเครื่องดื่มประเภทเกลือแร่ ซึ่งประกอบไปด้วยโซเดียม โปรแตสเซียม คลอไรด์และน้ำตาลกลูโคส 4-8 % จะขัดขวางการดูดซึมของน้ำ ในทางเดินอาหารทำให้ร่างกายได้รับน้ำชดเชยช้าไปกว่าการรับประทานน้ำธรรมดา
สนับสนุนโดย ศูนย์การแพทย์โรงพยาบาลกรุงเทพ
www.bangkokhospital.com